در تمام ماشین ها یکسری از قطعات هستند که مشترک اند ولی ممکن است در برخی دیگر تفاوت های در آنها باشد اما نقش و عملکرد یک پیچ ساده تا بزرگترین اجزاء آن بسیار مهم در چگونگی عملکرد خودرو دارد ولی شناخت قطعات خودرو کمک بزرگی برای صرفه جویی در زمان و وقت ما خواهد داشت.
موتور ماشین چیست؟
هر خودرویی قسمتی دارد که موتور در آن جای گرفته است. موتور، یعنی مهم ترین قسمت ماشین،که از یک سری قطعات به هم متصل شده تشکیل شده است. با شرح کوتاهی از قطعات اصلی موتور خودرو ماشین شما هم میتوانید مثل یه کارشناس در کاپوت خودرو خودتان را باز کنید و به بررسی مشکل موتور خودرو خود بپردازید.
• سیلندر
مکانی است که در آن سیلندرها قرارگرفته اند. حرکت رفت و برگشت پیستون درون سیلندرها انجام میشود.جالب است بدانید حرکت پیستون، انرژی خود را از احتراق حاصل از سوخت و اکسیژن میگیرد. این بلوک قطعه ای ریخته گری از جنس چدن یا آلومینیوم میباشد که در مواقع فوندانسیون تشکیل یک موتور احتراق داخلی را به وجود می آورد. به طوری که رینگ پیستون محل نصب میل لنگ، و شاتون، سرسیلندر، کارتل، منیفولد گاز و کلیه قطعات جانبی را فراهم می سازد. از این جهت دقت در ساخت و ماشین کاری بلوکه سیلندر و همچنین نوع آلیاژ آن به جهت تحمل سرما و گرمای بیش از حد جهت جلوگیری از ترکیدن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
• سرسیلندر
سرسیلندر در حقیقت نیمه ی بالایی پیشرانه را تشکیل میدهد و بخشهایی چون میل سوپاپ، سوپاپها اتاقک احتراق، درب سوپاپ را در خود جای داده است. جنس این بخش در پیشرانه های جدیدا از جنس آلومینیوم است. قیمت این قطعه وابسته به نوع خودرو است اما در هر صورت قطعه ی ارزانی نیست.
• واشر سرسیلندر
قطعه ایست در موتور خودرو که ما بین سیلندر و سرسیلندر قرار میگیرد و وظیفه آن ایجاد یک آبندی کامل بین سیستم های مختلف روغن رسانی ، آب ، و احتراق موتور میباشد. واشر سرسیلندر واشریست از جنس پنبه نسوز به اضافه فولاد و مس.
• میل لنگ
این قطعه یکی از اصلی ترین و مهمترین اجزا موتورهای احتراق داخلی است. وظیفه اصلی آن تبدیل حرکت خطی پیستونها به حرکت دورانی میباشد. به این معنی که این قطعه نیرویی که بر اثر حرکت رفت و برگشت پیستون ایجاد میشود را به حرکت دورانی برای چرخش و حرکت چرخ ها تبدیل میکند. همانند میل سوپاپ، میللنگ نیز یک قطعه مصرفی نیست و به ندرت پیش میآید که خراب شود. خرابی این قطعه زمانی رخ میدهد که روغن کافی به یاتاقانهای میل لنگ نرسد. بر اثر خشک کار کردن خودرو یاتاقان زده و میل لنگ را دچار خراش و آسیب نماید.
• میل سوپاپ
میل سوپاپ با نام میل بادامک نیز شناخته میشود. کار میل سوپاپ باز و بسته کردن سوپاپهای ورودی و خروجی است. پیشرانه ی یک خودرو می تواند یک، دو، یا حتی چهار میل سوپاپ داشته باشد. میل سوپاپها قطعاتی هستند که عمر بالایی دارند و معمولا خراب نمیشوند اما افت فشار روغن و یا کمبود روغن در پیشرانه ی خودرو می تواند باعث آسیب به میل سوپاپ شود. اگر مکانیک به شما گفت که نیاز به تعویض میل سوپاپ وجود دارد مطمئن باشید که خودروی شما با مشکلی جدی مواجه شده است.
• پیستون
پیستون را باید از مهمترین اجزای موتوهای احتراق داخلی دانست. این قطعه وظیفهی انتقال انرژی حاصل از احتراق را به میل لنگ با استفاده از یک رابط به نام شاتون دارد. پیستون قطعه ای استوانه شکل است که در خودروهای سواری معمولا از جنس آلومینیوم ساخته میشود. در اکثر خودروها سطح پیستون صاف است اما برخی اوقات سازنده تغییراتی روی سطح آن میدهد. برخی تیونرها برای اینکه قدرت پیشرانه را افزایش دهند، پیستونهای استاندارد را با نمونههای سبک تر جایگزین میکنند. پیستونها قطعاتی هستند که به ندرت خراب میشوند و دوام بالایی دارند اما استفاده ی نادرست از خودرو و فشار بیش از اندازه به پیشرانه میتواند سبب آسیب دیدن پیستونها شود. پستونها را باید بصورت دست تعویض کرد یعنی نمی توان تنها یکی یا چند تای انها را تعویض کرد بلکه لازم است تا تمامی آنها با هم تعویض شوند. قیمت پیستون معمولا ارزان نیست و تعویض آن نیز نیازمند باز شدن کامل پیشرانه و تخصص بالا است که خود هزینه ها را افزایش خواهد داد.
• شمع
شمع ها یکی از مهم ترین قسمتهای سیستم احتراق محسوب میشوند. ایجاد جرقه جهت احتراق مخلوط سوخت و هوا را بر عهده دارد. وقتی شما استارت میزنید باعث ایجاد جرقه ای در شمع ها شده که این خود سبب احتراق مخلوط هوا و سوخت درون سیلندرها و در نهایت روشن شدن موتور میشود. تعداد شمع ها در هر خودرو با تعداد سیلندرها برابر است، اگر چه که بعضی از کمپانیهای سازنده برای هر سیلندر از دو شمع استفاده میکنند. به مرور زمان شمع ها تحلیل رفته و کهنه میشوند و نیاز به تعویض پیدا میکنند. وقتی شمع ها تحلیل میروند به سختی باعث احتراق مخلوط هوا و سوخت میشوند. که نتیجه این امر روشن نشدن یا بد روشن شدن موتور خودرو است. اگر یکی از شمعها از کار بیفتد ماشین کماکان روشن شده اما به سختی حرکت میکند. در بعضی از ماشین ها تعویض شمع ها کاری فشرده و سخت است. گاهی مستلزم باز کردن سری شمع ها نیز است.
• تسمه تایم
تسمه تایم قطعه ای از جنس لاستیک است. این قطعه به صورت دندانه ای میباشد تا مانع از لغزیدن تسمه شود. وظیفه اصلی آن اطمینان حاصل کردن از زمان بندی صحیح باز و بسته شدن سوپاپ ها با توجه به حرکت پیستون ها در سیلندر است. به طور خلاصه میتوان گفت که این قطعه میل لنگ و میل سوپاپ را به منظور زمان بندی دقیق به یکدیگر متصل میکند. وحرکات پایین و بالای موتور را با یکدیگر هماهنگ میکند.
• فلایویل
فلایویل را چرخ طیار نیز مینامند که نامی بسیار نا متداول بوده و توسط مکانیک ها استفاده نمیشود. فلایویل چندین وظیفه دارد، یکی جذب کردن نواسانات میل لنگ، ایجاد اینرسی لازم برای حرکت میل لنگ و دیگری انتقال نیرو از پیشرانه به مجموعه ی کلاچ است. در خودروهای دنده دستی صفحه کلاچ مستقیما با فلایویل در تماس است. استفادهی نادرست و عادات رانندگی نا صحیح با یک خودروی دنده دستی می تواند سبب آسیب دیدن فلایویل و یا ساییده شدن سطح آن شود. برخی اوقات می توان با پرداخت دوبارهی سطح فلایویل مشکل آن را برطرف کرد اما اگر مشکل حاد باشد باید کل آن را تعویض کرد.
• شاتون
شاتون قطعه ای است اهرمی شکل که در موتور خودروها پیستون را به میل لنگ متصل میکند. این قطعه وظیفه اتصال پیستون و میل لنگ به یکدیگر را به عهده دارد. گفته میشود که نیروی خطی پیستون را به نیروی چرخشی میل لنگ تبدیل می کند. این قطعه تا حد امکان سبک ساخته میشود ولی در عین حال به اندازه لازم سخت و محکم (جنس فولاد) میباشد. این استحکام برای شاتون ضروری است تا ضربات ناشی از احتراق را تحمل کند.
• سوپاپ دود و هوا
جهت ورود هوا و خروج اگزوز کانالهای هوا و دود در سر سیلندر تعبیه شده است که این کانالها بوسیله سوپاپهای دود و هوا از محفظه احتراق جدا میشوند. وظیفه سوپاپ دود و هوا باز و بسته کردن محل ورود مخلوط سوخت و هوا و خروج دود از اتاقک احتراق را به عهده دارند. این قطعات در زمانبندی خاصی که برای موتور خودروها طراحی شده است باز و یا بسته میشوند. در حقیقت این زمانبندی توسط میل سوپاپ به اسبک های دود و هوا و سپس به سوپاپها تحمیل میشود.
• فنر سوپاپ
فنر سوپاپ فنری است که کمک میکند تا سوپاپ در جای خود ثابت شود. این فنر با فشاری که بر سوپاپ ها ایجاد میکند تسهیل حرکت این قطعات را به عهده دارند. به عبارت دیگر فنر سوپاپ موجب میگردد تا وجه سوپاپ بر روی نشیمنگاه سوپاپ محکم نگه داشته شده و بدین ترتیب ازهر گونه نشتی در زمانهای تراکم و احتراق جلوگیری شود.
• رینگهای پیستون
رینگ در اصطلاح به حلقه های فلزی گفته میشود که روی پیستون قرار میگیرد. این حلقه ها که از جنس چدن ساخته شدهاند. رینگهای پیستون وظیفه آب بندی حرکت پیستونها در سیلندرها را بر عهده دارند. این قطعات مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت ناشی از احتراق در محفظه احتراق سیلندر دارند. همچنین از قابلیت ارتجاعی خوبی نیز برخوردارند.